boos op onrecht

"Soms als ik naar het NOS-journaal kijk, kan ik zó boos worden om alle ellende die er in de wereld is en denk ik: 'Wanneer in hemelsnaam stopt dit nou eens een keer?' " "Ik ben ontzettend boos op mijn werkgever, waar ik zoveel jaren keihard voor heb gewerkt, maar nu het in mijn privéleven niet zo lekker loopt, laat hij mij vallen als een baksteen. Dat vind ik zó onrechtvaardig."

 

Je bent boos, in jouw ogen volkomen terecht. Maar hoe denkt God daarover? Mag je boos zijn over zaken die volgens jou onrechtvaardig zijn, maar toch blijven gebeuren? Hoe kijkt God daarnaar en wat doe ik met mijn boosheid?

 

 

Wat is boosheid?

In de eerste eeuw voor Christus noemde de Romeinse dichter Horatius boosheid ‘een kortstondige krankzinnigheid’. We kennen waarschijnlijk allemaal deze ervaring van een plotselinge woede-uitbarsting. In het verkeer, tegen je partner of kind, op je werk, noem maar op. Van Dale beschrijft boos-zijn netjes als ‘in een onaangename stemming verkerend, waarin men anderen verwijten maakt of daarvan blijk geeft’. In onze boosheid gebruiken we vaak heel andere woorden. Boosheid wordt gerekend tot de basisemoties van de mens, samen met blijdschap, angst en verdriet. Het vermogen om boos te worden is deel van onze menselijke natuur en geeft ons energie om als het ware te vechten tegen gevaar. Ik ben blij dat ik boos kan worden op mijn kind dat voor de grap zijn kleinere zusje azijn wil laten drinken (bij wijze van spreken). Hierdoor behoed ik mezelf en hen voor erger.

 

 

Wat is onrecht?

Over onrecht schrijft Van Dale ‘dat wat niet in overeenstemming is met ethische beginselen’. In de Bijbel is de betekenis van onrecht zonde, dat wat tegen Gods bedoeling ingaat, dat wat de wet overtreedt, wat de ander pijn, schade berokkent. Spreuken 16:8 zegt bijvoorbeeld: 'Beter een schamel bezit, rechtvaardig verworven, dan een grote rijkdom, verkregen door onrecht.' Over boosheid wordt in de Bijbel echter verschillend geoordeeld, soms blijkt het als onterecht te worden beschouwd, een andere keer juist als terecht. Van beide mogelijkheden een voorbeeld.

 

 

Onterechte boosheid in de Bijbel

Wanneer de profeet Jona, overigens na een omweg via de buik van een grote vis, het volk van de grote stad Ninevé succesvol oproept tot bekering van haar onrecht, waarna God Zijn dreigende oordeel terugneemt, wordt Jona boos op God. In Jona 4:1 staat er: 'Dit wekte grote ergernis bij Jona en hij werd kwaad.' Jona is kwaad omdat hij zich nu voor schut voelt staan en hij eigenlijk vindt dat God niet zomaar van gedachten kan veranderen en Ninevé kan sparen. Gods antwoord op Jona’s boosheid is: 'Is het terecht dat je zo kwaad bent?' en Hij laat Jona zien dat het juiste antwoord op deze vraag ‘nee’ was. God houdt van mensen en wil niet dat ze verloren gaan. Hij is blij met mensen die hun onrecht toegeven en opgeven.

 

Terechte boosheid in de Bijbel

Een voorbeeld van terechte woede vinden we in het Nieuwe Testament bij Jezus (Johannes 2:13-16): Kort voor Pesach, het Joodse Paasfeest, reisde Jezus naar Jeruzalem. Daar trof hij op het tempelplein de handelaars in runderen, schapen en duiven aan, en de geldwisselaars die daar altijd zaten. Hij maakte een zweep van touw en joeg ze allemaal de tempel uit, met hun schapen en runderen. Hij smeet het geld van de wisselaars op de grond, gooide hun tafels omver en riep tegen de duivenverkopers: ‘Weg ermee! Jullie maken een markt van het huis van Mijn Vader!’ Jezus is woedend en terecht, want Zijn Vader werd hiermee onteerd! Jezus houdt zijn woede niet in, negeert het niet, maar gebruikt het om hen en ons een belangrijke les te leren. Dit is een voorbeeld van geuite woede die Jezus actief maakte en hem aanzette tot het doen van het enige juiste op dat moment.

 

 

Een plaats voor boosheid

De Griekse filosoof Aristoteles moet eens gezegd hebben: “Iedereen kan boos worden – dat is gemakkelijk, maar boos zijn op de juiste persoon op het juiste moment en om de juiste oorzaak en op de juiste wijze – dat ligt niet in ieders vermogen en is niet zo gemakkelijk." De beste manier om boos te zijn is natuurlijk om te leren je niet door je emoties te laten overmannen, maar er op een gecontroleerde en gestructureerde manier mee om te gaan. In dit artikel spreken we specifiek over boosheid om onrecht. En in deze context zou ik willen zeggen: Waren we maar wat meer echt verontwaardigd en boos over het onrecht om ons heen. Een Bijbelvers dat ons kan helpen onze boosheid te kanaliseren is deze: 'Als u boos wordt, zondig dan niet.' (Ef. 4:26). Als we zelf in onze boosheid onrecht begaan, maakt dat het al snel een boosheid die van kwaad tot erger leidt.

Het recht zegeviert

Deze schepping roept om recht over al het onrecht dat plaatsvindt in de wereld (zie ook Romeinen 8:22). God zoekt naar mensen die hun verontwaardiging over het onrecht in de wereld willen ‘verzilveren’ door daden van liefde. God Zelf zal uiteindelijk met alle onrecht in de wereld afrekenen. We mogen ons vasthouden aan Zijn belofte dat Hij alles nieuw maakt. Er komt een dag dat er geen dood meer is, geen tranen, geen onrecht, een dag waarop boosheid definitief plaatsmaakt voor een onbeschrijfelijke blijdschap.

 

 

Reageren?

Heb je vragen, zou je met iemand van gedachten willen wisselen of wil je je hart luchten? Je bent welkom om ons een berichtje te sturen of te bellen voor een gesprek.